117 ปี กับ 590 รางวัลโนเบล (Nobel Prize)

รางวัลโนเบล (Nobel Prize) เป็นรางวัลประจำปีระดับนานาชาติที่มอบให้กับผลงานที่มีความโดนเด่น สร้างคุณประโยชน์ให้แก่มนุษยชาติ และเพื่อเชิดชูความสามารถของบุคคลที่เป็นเจ้าของผลงานนั้นๆ ตามเจตจำนงของอัลเฟรต โนเบล (Alfred Nobel) นักเคมีชาวสวีเดน ผู้ประดิษฐ์ไดนาไมท์

รางวัลโนเบล ก่อตั้งขึ้นหลังจากอัลเฟรต โนเบล ถึงแก่กรรมในปี 2438 เขาได้มอบสมบัติส่วนใหญ่ให้เป็นเงินทุนสำหรับรางวัลโนเบล โดยมีการมอบรางวัลเป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2444 ซึ่งตรงกับวันถึงแก่กรรมของอัลเฟรต ใน 5 สาขาได้แก่ ฟิสิกส์ เคมี วรรณกรรม สรีรวิทยาหรือการแพทย์ และการส่งเสริมสันติภาพ

สำหรับรางวัลสาขาเศรษฐศาสตร์ได้เพิ่มเข้ามาเมื่อปี 2511 โดยธนาคารแห่งชาติสวีเดน (Sweden’s central bank) ดังนั้น การตัดสินและเงินรางวัลจะได้รับจากธนาคารกลางสวีเดน อย่างไรก็ตาม รางวัลสาขาเศรษฐศาสตร์นั้นมีความสำคัญเทียบเท่ากับราง วัลในสาขาอื่นๆ

117 ปี กับ 590 รางวัล

ตั้งแต่ปี 2444 จนถึงปัจจุบัน มีการมอบรางวัลใน 6 สาขาไปทั้งสิ้น 590 รางวัลในลิสต์รายชื่อผู้ได้รับรางวัล 935 คน มีทั้งผลงานเดี่ยว ผลงานคู่ หรือผลงานทีมสามคน โดยแบ่งเป็นสาขาฟิสิกส์ 112 รางวัล สาขาเคมี 110 รางวัล สาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ 109 รางวัล สาขาวรรณกรรม 110 รางวัล สาขาสันติภาพ 99 รางวัล และสาขาเศรษฐศาสตร์ 50 รางวัล

นอกจากนี้ หากปีไหนไม่มีผลงานที่เหมาะสม ทางมูลนิธิโนเบลก็จะไม่ประกาศรางวัล ซึ่งมีทั้งสิ้น 49 ครั้งที่ไม่ได้มอบให้ใคร ส่วนมากจะอยู่ในช่วงสงครามโลกครั้งที่หนึ่งและสอง

อย่างไรก็ตาม รางวัลโนเบลจะมอบให้กับทุกคนที่มีผลงานสร้างคุณประโยชน์ให้มนุษยชาติ ไม่ว่าบุคคลนั้นจะเป็นเพศไหน อายุเท่าไหร่ หรือแม้แต่ถูกจองจำอยู่ก็ตาม เช่น มาลาลา ยูซาฟไซ (Malala Yousafzai) เจ้าของรางวัลโนเบลสันติภาพปี 2557 ขณะนั้นเธอมีอายุเพียง 15 ปี ถือเป็นผู้ที่ได้รับรางวัลโนเบลที่มีอายุน้อยที่สุด

เจ้าของรางวัลโนเบลที่มีอายุมากที่สุด คือ อาร์เธอร์ แอชคิน (Arthur Ashkin) อายุ 96 ปี เจ้าของรางวัลสาขาฟิสิกส์ปี 2561 กับผลงานการคิดค้นคีมจับเชิงแสงที่มีการประยุกต์ใช้ในระบบทางชีวภาพ

ส่วนเจ้าของรางวัลที่ไม่สามารถเดินทางไปรับรางวัลได้ เนื่องจากถูกจองจำอยู่ในขณะนั้นมีอยู่ 3 คน ล้วนเป็นผู้ที่ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ คือ คาร์ล ฟ็อน อ็อสซีเอ็ทซ์คี (Carl von Ossietzky) นักข่าวและนักเคลื่อนไหวทางการเมืองชาวเยอรมันที่ได้รับรางวัลเมื่อปี 2478 แต่เขาเสียชีวิตก่อนที่จะได้ออกมารับรางวัล

อองซาน ซูจี (Aung San Suu Kyi) เจ้าของรางวัลปี 2534 แต่ต้องรอถึง 20 ปี กว่าจะมีอิสรภาพและเดินทางไปรับรางวัลได้ และคนสุดท้าย หลิว เสี่ยวโป (Liu Xiaobo) นักสิทธิมนุษยชนชาวจีนได้รับรางวัลเมื่อปี 2553 ซึ่งขณะนั้นถูกคุมขังไม่ให้ออกมารับรางวัล และเพิ่งเสียชีวิตไปเมื่อปี 2560 นี่เอง

การมอบรางวัลโนเบลจะจัดขึ้นที่กรุงสตอกโฮล์ม เมืองหลวงของสวีเดน โดยมีสมเด็จพระราชาธิบดีแห่งสวีเดนทรงเป็นผู้พระราชทานรางวัลให้ แต่รางวัลในสาขาสันติภาพจะมีพิธีมอบที่กรุงออสโล โดยคณะกรรมการรางวัลโนเบลของนอร์เวย์ และสมเด็จพระราชาธิบดีแห่งนอร์เวย์ทรงเป็นผู้พระราชทานรางวัล

ขอขอบคุณข้อมูล

https://www.nobelprize.org/prizes/facts/nobel-prize-facts/


COMMENTS

{{ errors.name }}

{{ errors.value }}

{{c.name}} {{moment(c.created_at,"YYYY-MM-DD HH:mm:ss").toNow()}}
{{c.value}}

RELATED TOPICS

Please wait a moment