คลังชี้แจงประเด็น งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น

นายพรชัย ฐีระเวช ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการคลัง ในฐานะโฆษกกระทรวงการคลังเปิดเผยว่า จากกรณีมีข่าวว่า งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น ลดลงเหลือ 18,000 ล้านบาท และอาจไม่เพียงพอต่อการใช้จ่ายในปีงบประมาณ 2566 และทำให้รัฐบาลมีข้อจำกัดในการดำเนินมาตรการต่าง ๆ เพิ่มเติม โดยรัฐบาลมีความสามารถในการใช้จ่ายค่อนข้างจำกัด โดยเฉพาะการใช้จ่ายตามมาตรา 28 ว่าด้วยพระราชบัญญัติวินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ. 2561 (พ.ร.บ.วินัยการเงินการคลังฯ) และเพดานการก่อหนี้สาธารณะ พบว่า ในเวลานี้ใกล้เต็มเพดานที่ร้อยละ 32 ของวงเงินงบประมาณรายจ่าย ทำให้เป็นข้อจำกัดต่อการออกมาตรการใด ๆ ก็ตามของรัฐบาลที่จะต้องยึดถือปฏิบัติตามการใช้จ่ายเงินในมาตรา 28 โดยข้อมูลเมื่อสิ้นสุดปีงบประมาณ 2565 ภาระผูกพันจากการใช้จ่ายเงินของรัฐบาลตามมาตรา 28 อยู่ที่ 1 ล้านล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 33.5 ของงบประมาณรายจ่าย นอกจากนี้ สิ้นสุดเดือนมิถุนายน 2566 พบว่า วงเงินคงเหลือตามมาตรา 28 อยู่ที่ 18,000 ล้านบาท ซึ่งอาจไม่เพียงพอต่อการดำเนินกิจกรรมใด ๆ ของรัฐบาลในรอบงบประมาณปี 2566

กระทรวงการคลังคลังขอชี้แจงว่า การพาดหัวข่าวดังกล่าวเกี่ยวกับงบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น มีความไม่สอดคล้องกับเนื้อหาของข่าวที่เป็นการพูดถึงวงเงินมาตรา 28 แห่ง พ.ร.บ. วินัยการเงินการคลังฯ ซึ่งเป็นแหล่งเงินที่มีวัตถุประสงค์แตกต่างจาก งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น กระทรวงการคลังจึงขอชี้แจงข้อเท็จจริงเกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างงบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น และวงเงินมาตรา 28 แห่ง พ.ร.บ. วินัยการเงินการคลังฯ เพื่อเสริมสร้างการรับรู้และความเข้าใจที่ถูกต้องให้กับประชาชนและผู้ที่เกี่ยวข้อง ดังนี้

งบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็น เป็นรายจ่ายในพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีที่มีวัตถุประสงค์ในการป้องกันหรือแก้ไขสถานการณ์อันกระทบต่อความสงบเรียบร้อยของประชาชน ความมั่นคงของรัฐ การเยียวยา หรือบรรเทาความเสียหายจากภัยพิบัติสาธารณะร้ายแรง และภารกิจที่เป็นความจำเป็นเร่งด่วนของรัฐ ทั้งนี้ ในปีงบประมาณ 2566 ได้ตั้งวงเงินงบประมาณไว้ จำนวน 92,400 ล้านบาท โดย ณ วันที่ 16 กรกฎาคม 2566 คณะรัฐมนตรีได้อนุมัติวงเงินดังกล่าวไปแล้ว ประมาณ 52,000 ล้านบาท อาทิ โครงการเงินช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัยในช่วงฤดูฝน ปี 2565 มาตรการให้ส่วนลดอัตราค่าไฟฟ้าให้แก่ผู้ใช้ไฟฟ้าประเภทบ้านอยู่อาศัย ในช่วงเดือนตุลาคม 2565 ถึงเมษายน 2566 เป็นต้น

ในส่วนของวงเงินมาตรา 28 แห่ง พ.ร.บ.วินัยการเงินการคลังฯ นั้น เป็นวงเงินที่ใช้สำหรับกรณีที่รัฐบาลมอบหมายให้หน่วยงานของรัฐดำเนินโครงการโดยใช้เงินทุนของตัวเองไปก่อน และรัฐบาลจะรับภาระชดเชยค่าใช้จ่ายในการดำเนินการให้กับหน่วยงานของรัฐในภายหลัง โดยส่วนใหญ่เป็นโครงการเพื่อให้ความช่วยเหลือและสนับสนุนเกษตรกรในช่วงที่ราคาสินค้าการเกษตรตกต่ำ รวมถึงการเพิ่มสภาพคล่องให้กับผู้ประกอบการรายย่อยและลดภาระค่าครองชีพให้กับผู้มีรายได้น้อยในช่วงเกิดวิกฤตเศรษฐกิจต่าง ๆ ทั้งนี้ คณะกรรมการนโยบายการเงินการคลังของรัฐได้กำหนดกรอบอัตรายอดคงค้างรวมทั้งหมดที่รัฐต้องรับชดเชยจากการดำเนินโครงการตามมาตรา 28 ไว้ที่ไม่เกินร้อยละ 32 ของงบประมาณรายจ่ายประจำปี ซึ่งปัจจุบันมียอดคงค้างอยู่ภายใต้เกณฑ์ที่กำหนด

ทั้งนี้ ในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของภาครัฐในปีงบประมาณ 2566 จะดำเนินการภายใต้วงเงินงบประมาณรายจ่ายประจำปี 2566 จำนวน 3.185 ล้านล้านบาท โดย ณ วันที่ 16 กรกฎาคม 2566 ได้มีการเบิกจ่ายงบประมาณไปแล้ว ทั้งสิ้น 2.564 ล้านล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 80.5 ของวงเงินงบประมาณรายจ่ายประจำปี ทั้งนี้ ในช่วงระยะเวลาที่เหลือในปีงบประมาณ 2566 (สิ้นสุด ณ วันที่ 30 กันยายน 2566) รัฐบาลจะเบิกจ่ายงบประมาณในส่วนที่เหลือให้เป็นไปตามแผนงานที่กำหนดไว้