มอ.เปิดตัว “ชุดตรวจคัดกรองแอนติบอดีโควิด-19” แนะวิธีใช้อย่างถูกต้อง

มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (มอ.) โดยมีนายแพทย์บุญประสิทธิ์ กฤตย์ประชา รองอธิการบดีฝ่ายทรัพยากรบุคคลและพัฒนาคุณภาพ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ พร้อมด้วย ศาสตราจารย์นายแพทย์ขจรศักดิ์ ศิลปโภชากุล แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ รศ.นพ.ศรัญญู ชูศรี ผู้ช่วยคณบดีคณะแพทยศาสตร์ ฝ่ายโรงพยาบาล แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ศ. นพ.วีระศักดิ์ จงสู่วิวัฒน์วงศ์ ประธานหลักสูตร สาขาระบาดวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และ ผศ.ดร.ธีรกมล เพ็งสกุล คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ หัวหน้าโครงการชุดทดสอบเพื่อตรวจคัดกรองการติดเชื้อไวรัสก่อโรคโควิด-19 ร่วมแถลงข่าวเปิดตัว “ชุดตรวจคัดกรองแอนติบอดีโควิด-19” แนะวิธีใช้งานอย่างถูกต้อง

โดยทีมนักวิจัยคณะเทคนิคการแพทย์ และคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ นำโดย ผศ.ดร.ธีรกมล เพ็งสกุล ดร.จิดาภา เซคเคย์ ดร.ปิยะวุฒิ แสวงผล ดร.ธีรภัทร นวลน้อย ดร.ณัฏฐาภรณ์ ณ นคร และ ดร.ปวีณา วงศ์วิทย์วิโชติ ร่วมกันพัฒนาชุดตรวจคัดกรองแอนติบอดีโควิด-19 หรือภูมิคุ้มกันต่อเชื้อไวรัสก่อโรคโควิด-19 และผ่านการรับรองจากสำนักคณะกรรมการอาหารและยา หรือ อย. เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ปัจจุบันการวินิจฉัยโรคโควิด-19 ของประเทศไทยและสากล มี 2 วิธี ได้แก่

1. ตรวจหาเชื้อไวรัส เป็นวิธีที่สามารถตรวจพบเชื้อได้ “เร็ว” ประมาณ 5-7 วัน หลังได้รับเชื้อ จึงเป็นวิธีมาตรฐานในการวินิจฉัย (การตรวจหาสารพันธุกรรมของไวรัส ด้วยวิธี RT-PCR) โดย swab บริเวณหลังโพรงจมูกไปตรวจ และจะทราบผลการตรวจภายใน 3-5 ชั่วโมง

2. การตรวจหาภูมิต้านทาน (แอนติบอดี) ต่อเชื้อไวรัส เป็นวิธีการตรวจหาภูมิต้านทาน หรือ แอนติบอดี ต่อเชื้อไวรัส (IgM/IgG) ซึ่งเป็นภูมิต้านทานที่ร่างกายสร้างขึ้น จะตรวจพบได้ ประมาณ 10-14 วัน หลังได้รับเชื้อ (ในระยะแรกที่ติดเชื้อไวรัส การตรวจภูมิต้านทานจะเป็นผลลบ ซึ่งไม่ได้แปลว่า บุคคลนั้นไม่ติดเชื้อโควิด-19) ซึ่งวิธีการตรวจหาภูมิต้านทาน โดยตรวจจากเลือด และจะทราบผลการตรวจภายใน 15-30 นาที (Rapid test)

สำหรับการแปลผลโดยวิธีการตรวจหาเชื้อไวรัส RT-PCR หากผลเป็นบวก หมายถึง พบเชื้อโควิด-19 และหากผลเป็นลบ หมายถึง ไม่พบเชื้อโรควิด-19 (แต่อาจต้องตรวจซ้ำ ในอีก 5-7 วัน)

ส่วนการแปลผลโดยวิธีการตรวจหาภูมิต้านทาน (แอนติบอดี) หากผลเป็นบวก หมายถึง เคยได้รับเชื้อมาก่อนหน้าวันตรวจ ประมาณ 10-14 วัน แต่ยังยืนยันไม่ได้ว่าเชื้อไวรัสหมดไปจากร่างกายแล้วหรือไม่ ต้องตรวจ RT-PCR ร่วมด้วย นอกจากนี้ ภูมิต้านทานที่ตรวจพบ ไม่มีหลักฐานว่าสามารถป้องกันการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้ หากผลเป็นลบ หมายถึง เป็นไปได้ว่าได้รับเชื้อไวรัสมาแล้ว แต่ร่างกายไม่สร้างภูมิต้านทาน (ในช่วง 10-14 วันแรก) หรือ ยังไม่เคยได้รับเชื้อไวรัส และยืนยันไม่ได้ว่า ขณะนี้ได้รับเชื้อไวรัสมาแล้วหรือไม่ ดังนั้นผล Rapid test เป็นลบ จึงยืนยันไม่ได้ว่าปลอดภัยไม่มีเชื้อ ไม่เป็นอันตรายต่อผู้อื่น ในผู้ที่มีประวัติเสี่ยงต้องตรวจ RT-PCR ร่วมด้วย



ทั้งนี้ สำหรับประชาชนทั่วไปไม่แนะนำให้ใช้วิธีการตรวจภูมิคุ้มกัน (Rapid test) ในการตรวจคัดกรอง และวินิจฉัยโรคโควิด-19 อย่างไรก็ตาม การป้องกันตัว ใส่แมสอย่างถูกต้อง ล้างมือ รักษาระยะห่าง มีความสำคัญเพื่อลดการแพร่เชื้อต่อผู้อื่น หรือป้องกันการติดเชื้อซ้ำได้