ผู้ลี้ภัย คือ ใคร?

ทุกนาที...จะมีคน 20 คนบนโลกใบนี้ ต้องหลบลี้หนีออกจาก “บ้าน” หรือถิ่นที่อยู่อาศัย

ทุกวัน...ทั่วโลกจะมีคนราว 28,300 คนที่ถูกกดขี่ ไล่ล่าและถูกตามฆ่าจนต้องหลบหนีออกจาก “บ้าน” ของตนเอง หลายคนต้องหลบไปอาศัยในประเทศเพื่อนบ้าน หลายคนต้องอาศัยอยู่ในที่พักพิงชั่วคราว บางคนหวังว่าจะได้กลับบ้าน ในขณะที่อีกหลายคนมีความหวังว่าจะได้อยู่ในบ้านใหม่เพื่อสร้างชีวิตใหม่ ส่วน “บ้าน” ที่เป็นถิ่นกำเนิดกลับต้องกลายเป็นสถานที่ในความทรงจำ

ปัจจุบัน ทั่วโลกมีผู้ที่ถูกบีบบังคับให้ต้องออกจากถิ่นที่อยู่อาศัยราว 65.6 ล้านคน ในจำนวนนี้ถูกจัดให้เป็นผู้ที่ถูกบังคับให้พลัดถิ่นในประเทศ 40.8 ล้านคน เป็นผู้ที่ได้รับสถานะผู้ลี้ภัย 22.5 ล้านคน ซึ่งมากกว่าครึ่งหนึ่งมีอายุน้อยกว่า 18 ปี และเป็นผู้แสวงหาที่ลี้ภัย 2.8 ล้านคน

ผู้ลี้ภัย (Refugee) หมายถึง คนที่ถูกกดขี่ ถูกไล่ล่า ถูกตามฆ่าในประเทศบ้านเกิดของตนเองจากเหตุผลทางเชื้อชาติ ศาสนา การเมือง การสู้รบ ฯลฯ จนต้องหนีไปหาที่อาศัยใหม่ที่ปลอดภัย โดยก่อนที่จะได้รับสถานะเป็นผู้ลี้ภัยจากรัฐบาลของประเทศต่างๆ หรือจาก UNHCR (สำนักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ) คนเหล่านี้จะถูกเรียกว่า ผู้แสวงหาที่ลี้ภัย (Asylum Seeker)

นอกจากนี้ ทั่วโลกยังมีคนที่ถูกปฏิเสธไม่ให้รับสัญชาติของประเทศใดๆ หรือ บุคคลไร้รัฐ (Stateless People) อีกจำนวน 10 ล้านคน ถือเป็นกลุ่มคนที่ไม่สามารถเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐาน ทั้งด้านสาธารณสุข การศึกษา การจ้างงาน และการเคลื่อนที่อย่างเสรี

55% ของผู้ลี้ภัยทั่วโลก ลี้ภัยมาจาก 3 ประเทศ คือ จากซีเรีย 5.5 ล้านคน จากอัฟกานิสถาน 2.5 ล้านคน และจากซูดานใต้ 1.4 ล้านคน ปัจจุบัน ประเทศต่างๆ ทั่วโลกยอมรับให้ผู้ลี้ภัยเข้าไปตั้งถิ่นฐานใหม่ในประเทศแล้ว จำนวน 189,300 คน

สำหรับประเทศไทย มีผู้ลี้ภัยราว 1 แสนคนซึ่งเป็นชนกลุ่มน้อยที่หลบหนีภัยมาจากการสู้รบในประเทศเมียนมา ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในค่ายพักพิงตามชายแดนไทย-เมียนมา และยังมีผู้ลี้ภัยในเขตเมือง อีก 8,000 คนที่อาศัยอยู่ในกรุงเทพฯ และปริมณฑล ลี้ภัยมาจากประเทศต่างๆ กว่า 50 ประเทศ เช่น เวียดนาม ปากีสถาน โซมาเลีย อิรัก ซีเรีย ปาเลสไตน์ เป็นต้น

ในวันที่ 20 มิถุนายนของทุกปี สหประชาชาติได้ประกาศให้เป็น “วันผู้ลี้ภัยโลก” (World Refugee Day) เริ่มมาตั้งแต่ พ.ศ. 2544 เพื่อรำลึกถึงความแข็งแกร่ง ความกล้าหาญ และความมุ่งมั่นพยายามของผู้ลี้ภัยทั่วโลก

UNHCR เชิญชวนทั่วโลกให้ร่วมลงชื่อเพื่อเรียกร้องให้รัฐบาลของทุกประเทศรับประกันว่า เด็กผู้ลี้ภัยทุกคนจะได้รับการศึกษา ครอบครัวผู้ลี้ภัยจะต้องมีที่อยู่อาศัยที่ปลอดภัย และผู้ลี้ภัยทุกคนต้องมีโอกาสในการทำงานหรือเรียนรู้ทักษะใหม่ๆ เพื่อนำมาช่วยเหลือครอบครัวและสังคมได้ ซึ่งจะส่งรายชื่อให้ที่ประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติในวันที่ 19 กันยายนนี้ โดยใช้สัญลักษณ์รณรงค์ #WithRefugees

ร่วมลงชื่อได้ที่ http://www.unhcr.org/refugeeday/ehgl/

ขอบคุณข้อมูล

http://www.unhcr.org/figures-at-a-glance.html

https://www.unrefugees.org/refugee-facts/statistics/

https://www.amnesty.or.th/latest/blog/9/

http://www.unhcr.org/refugeeday/ehgl/