ปี 2567 มูลค่าเงินลงทุนจากต่างชาติสุทธิ (Net FDI)ไหลออกจากจีนติดต่อกันเป็นปีที่ 3

แม้ทางการจีนจะทยอยออกมาตรการเพื่อดึงดูดเม็ดเงินลงทุนจากต่างชาติ แต่มูลค่าเงินลงทุนจากต่างชาติสุทธิ (Net FDI) ปี 2567 ยังคงลดลงอยู่ที่ -168 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ โดยเงินลงทุนของบริษัทในจีน (Outboud FDI) ไหลออกจากประเทศเพิ่มขึ้น และเม็ดเงินลงทุนจากต่างชาติ (Inboud FDI) ไหลเข้าจีนลดลงถึง 90%YoY (รูปที่ 1) ซึ่งคาดว่าเกิดจาก 4 ประเด็นหลัก ดังนี้

Source: SAFE, Bloomberg, CEIC

1. ทิศทางการเติบโตของเศรษฐกิจจีนที่ชะลอลง ส่งผลกระทบต่อกำไรภาคอุตสาหกรรมของจีน (รูปที่ 2) นอกจากนี้ บริษัทต่างชาติหลายแห่งลดการขยายกิจการในประเทศจีน

Source: CEIC

2. ความขัดแย้งทางภูมิรัฐศาสตร์ที่ทวีความรุนแรงขึ้น ในปี 2567 ทางสหรัฐฯ ได้ออกคำสั่งแบนบริษัทจีนโดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีจึงส่งผลกระทบแก่การดำเนินธุรกิจของบริษัทต่างชาติในจีน เช่น ธุรกิจที่เกี่ยวกับการถ่ายโอนข้อมูล

3. บริษัทรถยนต์ต่างชาติทยอยลดการลงทุนในจีน เนื่องจากความกังวลเกี่ยวกับการปรับขึ้นภาษีนำเข้ารถยนต์จากจีน และการแข่งขันที่รุนแรงของค่ายรถยนต์ไฟฟ้าในจีน โดยตัวเลขการลงทุนจากต่างชาติในอุตสาหกรรมที่เกี่ยวกับการขนส่งปี 2566 ลดลงกว่าครึ่งหนึ่งจากปี 2565 (รูปที่ 3: ตัวเลขอ้างอิงจากการรายงานของกระทรวงพาณิชย์จีน)

Source: MOFCOM, CEIC

4. ส่วนต่างดอกเบี้ยของจีน และประเทศอื่น ๆ เช่นสหรัฐฯ ที่กว้างขึ้น ส่งผลให้บริษัทต่างชาติในจีนนำเงินที่ได้จากการลงทุนกลับประเทศเพื่อนำไปลงทุนในประเทศที่อัตราผลตอบแทนสูงกว่า

ศูนย์วิจัยกสิกรไทยคาดว่าปี 2568 เม็ดเงินลงทุนจากต่างชาติจะยังมีแนวโน้มไหลออกจากจีนต่อเนื่อง หลังความขัดแย้งทางภูมิรัฐศาสตร์ที่ทวีความรุนแรงขึ้น ล่าสุดผลสำรวจของ Japanese Chamber of Commerce and Industry ในจีนระบุว่า บริษัทญี่ปุ่นมากกว่า 50% มีแนวโน้มที่จะลดการลงทุนในจีน หรือไม่ลงทุนเพิ่ม

แม้ว่าเม็ดเงินลงทุนต่างชาติจะคิดเป็นสัดส่วนเพียง 1-3% ต่อ GDP ของจีน แต่การลงทุนจากต่างชาติมีผลกระทบทางอ้อมต่อเศรษฐกิจจีนในหลายมิติ เช่น ผลต่อการจ้างงานในประเทศ รวมถึงการถ่ายโอนความรู้จากต่างชาติ โดยเฉพาะอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยี (Technology spillover effect) ซึ่งคาดว่าทางการจีนจะทยอยออกมาตรการที่จะดึงดูดเม็ดเงินลงทุนจากต่างชาติ เช่น การผ่อนคลายกฎระเบียบเพื่อลดอุปสรรคในการทำธุรกิจ